سریال عاشورا که از جمعه 27 مرداد ماه روی آنتن شبکه یک سیما رفت، ساخته هادی حجازی فر است و پیش تر به عنوان فیلم موقعیت مهدی پخش شده بود. اینجا خبرهای مربوط به سریال عاشورا و همین‌طور اطلاعاتی را که تاکنون از حاشیه و اصل سریال عاشورا منتشر شده می‌خوانید.
کارگردان سریال عاشورا چه کسی است؟
خلاصه داستان و موضوع سریال عاشورا چیست؟
اسامی بازیگران سریال عاشورا در نقش های اصلی چیست؟
معرفی سریال عاشورا
| نام سریال | عاشورا |
| کارگردان | هادی حجازی فر |
| ژانر | دفاع مقدس |
| تاریخ انتشار | 27 مرداد 1402 |
| تعداد قسمت ها | 7 قسمت |
| شبکه پخش | شبکه اول سیما |
لیست بازیگران سریال عاشورا
- هادی حجازیفر
- ژیلا شاهی
- وحید حجازیفر
- معصومه ربانینیا
- وحید آقاپور
- روحالله زمانی
عوامل سریال عاشورا
- کارگردان: هادی حجازی فر
- مجری طرح و جانشین تهیه‌کننده: عبدالله شهباززاده
- مدیر تولید: علی اصلانی
- مدیر فیلمبرداری: وحید ابراهیمی
- تدوین: حسین جمشیدی گوهری
- طراح صحنه: امیر زاغری
- موسیقی: مسعود سخاوت‌دوست
- طراح لباس: بهزاد آقابیگ
- طراح چهره‌پردازی: شهرام خلج
- طراحی و ترکیب صدا: حسین ابوالصدق
- صدابردار: مسیح حدپور سراج
- طراح جلوه‌های ویژه میدانی: ایمان کرمیان
- طراح جلوه‌های ویژه بصری: امین پهلوان‌زاده
- عکاس: علی نیک‌رفتار
- دستیار اول کارگردان: وحید شیخلر
- منشی صحنه: محسن بهاری
- برنامه‌ریز و بازیگردان: ابراهیم امینی
- مشاور رسانه‌ای: الهام عرشی‌زاده
گفتگو با هادی حجازی فر کارگردان سریال عاشورا
هادی حجازیفر درباره آخرین وضعیت سریال توضیح داد: دوباره سریال را به نسبت تلویزیون اصلاح رنگ می‌کنیم و زیرنویس را تغییر می‌دهیم. تدوین را داریم بهتر می‌کنیم. همچنین موسیقی جدید دارد ساخته می‌شود. این سریال سی‌جی‌آی سنگینی (استفاده از گرافیک کامپیوتری) دارد که در حال انجامش هستیم
سریالی جامع‌تر از نسخه سینمایی
وی در پاسخ به این سوال که نسخه سریالی چقدر با نسخه سینمایی تفاوت دارد تاکید کرد: من این قدر در این دو سال سریال را دیدم که نسبت به آن سر (بی‌حس) شدم. در فیلم و سریال بخش‌های مشترک زیاد داریم. ولی سریال قصه‌هایی دارد که در فیلم ندیده‌ایم.
دوست نداشتم شهید باکری را برای کسی بازی کنم
حجازیفر که کارگردانی سریال را برعهده دارد، خودش در نقش شهید باکری بازی کرد. وی درباره این نقش می‌گوید: «اولین پیشنهادی که به من شد، بازی در نقش شهیدمهدی باکری بود. صحبت‌های اولیه زمانی بود که هنوز کارگردان کار قطعی نشده بود و همان زمان خیلی صریح و واضح اعلام کردم که نقش مهدی باکری را برای کسی بازی نمی‌کنم. دلیلش این بود که خودم به اندازه کافی درباره این شخصیت شناخت و اطلاعات لازم را داشتم و از مدت‌ها پیش در ذهنم بود تا برای مهدی باکری و رزمندگان لشکر عاشورا فیلمی بسازم. کارگردانی کار را پیشنهاد دادم و با تلویزیون در این‌باره صحبت‌هایی شد و دوستان پذیرفتند. ابتدا با فیلمنامه‌ای روبه‌رو بودیم که جذاب نبود؛ به همین دلیل آن را به‌طور کامل کنار گذاشتیم و با یک تیم مجزا شروع به تحقیق و پژوهش کردیم و در ادامه به نگارش سناریو پرداختیم.»
لشکر 31عاشورا
وی همچنین از آشنایی خودش با لشکر 31عاشورا می‌گوید: «لشکر ۳۱ عاشورا را خوب می‌شناسم؛ 2عموی خودم شهید شدند و پدرم هم جزو همین لشکر بود. تمام لحظه‌های پر از استرس زمان جنگ را به‌عنوان یک کودک تجربه کرده بودم. دوست داشتم به مردم وجهه شاعرانه این شهدا را نشان دهم. این آدم‌ها نسبت به زندگی عاشق‌ترین آدم‌ها بودند.»
حجازیفر در پاسخ به این سوال که تأخیر دو ساله به ضرر یا به نفع سریال تمام می‌شود گفت: هر دو تا می‌تواند باشد. هر اتفاقی در این کار افتاد در لحظه ناراحت شدیم. ولی بعدها فهمیدیم به نفع کار بوده است. امیدواریم تأخیر در پخش سریال هم جزو همین موارد باشد.
این کارگردان فضای سریال را متناسب با ماه محرم و صفر دانست و افزود: به هر حال اسم لشکری که ما به آن می‌پردازیم نامش ۳۱ عاشورا است و سریال هم قرار است در دو ماه محرم و صفر پخش شود. البته من از کنداکتور (جدول پخش) و زمان دقیق پخش آن اطلاعی ندارم. امیدوارم مردم سریال را ببینند و راضی باشند.
حجازیفر علاوه بر کارگردانی، نقش شهید مهدی باکری را نیز در این سریال بازی می‌کند. در مینی سریال «عاشورا» موقعیت گردان عاشورا در جنگ تحمیلی به فرماندهی شهید مهدی باکری روایت می‌شود.
معرفی سریال عاشورا
حجازیفر درباره ساخت این پروژه گفته بود: احساس می‌کردم باید فیلمی بسازم که برخی مسائل را به مسئولان یادآوری کند. هدف از ساخت این فیلم تنها آگاه کردن مردم یا اینکه یادآوری «شهدا ما شرمنده‌ایم»، نبوده است بلکه هدف اصلی آن تلنگری برای مسئولان بود.
به گفته وی همراهی خانواده شهید باکری در ساخت این کار، شانس او بوده است.
حجازیفر گفته بود برای ساخت این فیلم ـ سریال خانواده شهید باکری، بسیار کمکشان کرده اند. او معتقد است باید نوعی اعتمادسازی بین خانواده شهدا برای ساخت چنین آثاری به وجود بیاید که این اتفاق برای ساخت این سریال افتاده و این از شانس او بوده است.
هادی حجازیفر در این سریال علاوه بر کارگردانی، نقش شهید مهدی باکری را بازی می‌کند و بازیگرانی همچون وحید آقاپور و روحالله زمانی و بسیاری دیگر از بازیگران جوان در فهرست عوامل سریال «عاشورا» دیده می‌شوند.
بخشی از زندگی شهید مهدی باکری، در قاب سینما با عنوان «موقعیت مهدی» و در سریالی با نام «عاشورا» روایت شد. اثری به کارگردانی هادی حجازیفر و تهیه‌کنندگی ابوالفضل صفری که سه سال پیش، تولیدش در سیمافیلم کلید خورد و نسخه سینمایی‌اش با تهیه‌کنندگی حبیب‌الله والی‌نژاد سال گذشته راهی جشنواره فجر شد.
با توجه به اینکه بیشتر رزمندگانی که در لشکر عاشورا حضور داشتند، آذری‌زبان بودند به همین سبب بیشتر بازیگران به زبان آذری صحبت کرده و برخی که نقش کوتاه‌تری دارند در این فیلم فارسی صحبت می‌کنند.
ضبط این فیلم و سریال در چندین استان کشور اتفاق افتاده است. شهرهایی همچون تهران، آبادان، اهواز، زنجان، هشتگرد و … یکی از نکاتی که قابل توجه است، بازسازی دهه ۱۳۳۰ تا سال ۱۳۶۲ برای ساخت این مجموعه تلویزیونی است.
خلاصهٔ داستان سریال عاشورا
سریال «عاشورا» هفت قسمتی است و داستانش در رابطه با زندگی شهید باکری در دوران نوجوانی و بزرگسالی بوده و به ویژه بخش عمده فیلم در دو عملیات بدر و خیبر سپری می‌شود.
زمان پخش سریال عاشورا
تلویزیون از مدت‌ها قبل دنبال پیدا کردن موقعیتی مناسب برای پخش مینی‌سریال «عاشورا» به کارگردانی هادی حجازیفر بود؛ پروژه‌ای که اکران نسخه سینمایی آن با عنوان «موقعیت مهدی» مدت‌ها پیش انجام شده است. در نهایت تصمیم بر این گرفته شد که سریال هفت قسمتی «عاشورا» از این هفته به صورت هفتگی، روزهای جمعه‌ها ساعت ۲۲ روی آنتن برود.
بررسی قسمت اول سریال عاشورا | شروع قابل‌قبول در قسمت اول
پیش از تیتراژ قسمت اول، شهید باکری را تنها درحال پیش بردن یک عملیات در آبادان 1359 می‌بینیم و بعد این سکانس به فیلمی قدیمی درون ویدئو می‌رسد که آغازگر تیتراژ است. داستان اصلی این قسمت در مهرماه سال 1359 در شهرداری ارومیه، محل کار مهدی باکری شروع می‌شود.
کارگردان از همان نقطه شروع سعی کرده مخاطبان را با ویژگی‌های مهم شخصیتی این شهید آشنا کند. ابتدا او را درحالی می‌بینیم که تازگی به سمت شهردار منصوب شده و سر میز ریاست نشسته اما وقتی با مشکلات مردم روبه‌رو می‌شود میز را از اتاقش خارج می‌کند و خودش شخصا برای حل مشکلات قدم برمی‌دارد.
نکته قابل توجه اینجاست که حجازیفر با وجود اینکه برای معرفی این شخصیت، روی ویژگی‌های مثبت شهید باکری تکیه کرده اما نتیجه کارش به هیچ‌وجه شعاری نشده. بخشی از این مسئله به خاطر وجود موقعیت‌های کمدی بامزه‌ای است که گهگاه درون اثر گنجانده شده است.
خود حجازیفر در نقش مهدی باکری، شیرینی همیشگی‌اش را حفظ کرده و هم در دیالوگ‌گویی و هم شیوه نگاه کردن و رفتار، می‌توانیم رگه‌هایی از شوخ‌طبعی را در او ببینیم.
ژیلا شاهی که اخیرا به خاطر بازی در نقش مژگان سریال «پوست شیر» بسیار مورد توجه قرار گرفته بود، حالا هم در همین قسمت اول توانسته است به یکی از برگ برنده‌های سریال تبدیل شود. او در نقش نامزد شهید باکری، در قسمت اول با اینکه ایفاگر نقشی جدی است اما شیرینی خاص خودش را وارد کرده است.
ماجرای خواستگاری و خرید عروسی و مراسم ازدواج هم در قسمت اول باعث شده درام جذابی شکل بگیرد و مخاطبان علاقه‌مند به سریال‌های خانوادگی هم با آن همراه شوند.
پایان قسمت اول جایی است مهدی باکری به همراه دوستش به ماهشهر می‌روند تا هرطور شده در آن موقعیت حساس قدمی بردارند؛ موقعیتی که شرایط را برای پرداختن به بخش بعدی زندگی این شهید آماده می‌کند.
از آنجایی که بخش مهمی از ماجراهای «عاشورا 31 ل» در ارومیه روایت می‌شود و شخصیت‌های اصلی همگی آذری‌زبان هستند، دیالوگ‌ها به زبان آذری است اما با زیرنویس فارسی، مشکلی در درک محتوای صحبت‌هایشان وجود ندارد.
درکل می‌توان گفت که حجازیفر بهترین شروع را برای قسمت اول این سریال انتخاب کرده و طبیعتا مخاطبان زیادی در این قسمت توانسته‌اند با اثر همراه شوند.
تغییر در نحوه پخش سریال عاشورا
نسخه سریالی فیلم «موقعیت‌مهدی» که تحت عنوان «عاشورا» پخش خود را به شکل هفتگی از جمعه 27 مرداد اه روی آنتن شبکه یک رفت. تاکنون شش قسمت از این سریال پخش شده ، اما پیش از پخش قسمت پایانی در روز جمعه هفتم مهرماه ریال شبکه یک تصمیم گرفته به مناسبت هفته دفاع مقدس این سریال را از ابتدا و به شکل شبانه روانه آنتن خود کند.
بر همین اساس قرار است قسمت اول سریال «عاشورا» شامگاه شنبه ساعت 22.15 پخش شود و در ادامه قسمت‌های بعدی آن به شکل شبانه روانه آنتن شود و در نهایت جمعه هفتم مهرماه مخاطبان این سریال به تماشای قسمت هفتم و پایانی آن بنشینند.
مروری بر گفته‌های هادی حجازی فر درباره تولید مینی سریال عاشورا
هادی حجازیفر درباره «موقعیت مهدی» و «عاشورا» مصاحبه‌های مختلفی انجام داده. در این بخش نگاهی داریم به بریده‌ای از گفته‌های مهم او در مصاحبه با روزنامه سازندگی که توسط گلاویژ نادری انجام شده است.
مشکلات برای کسب اطلاعات | برای پژوهش چند مشکل بزرگ داشتم که تنها یکی از آنها عدم بودجه بود؛ در ابتدا تصمیم گرفتیم بانک اطلاعاتی‌مان را پر کنیم و به سراغ منابعی که استفاده نشده بود، رفتیم؛ مثل کاست‌هایی که هنوز پیاده نشده بود. این کاست‌ها مال خانواده و دوستان و متعلق به سال‌های 62، 63 و 64 بود. ما می‌خواستیم ببینیم کدام روایت درست است؟! من قرار بود مهدی باکری را بسازم، ولی قرار نبود عاشقش باشم، به‌رغم اینکه عاشقش بودم، باید می‌گشتم و حقیقت را پیدا می‌کردم. نزدیک به 900 قصه و بچه قصه از خاطرات رزمنده‌ها درآوردیم؛ هم درباره آقا مهدی، هم حمید یاخچیان و هم رزمنده‌ها و بسیجی‌های ساده. تیمی را جمع کردم و به یکسری آدم خیلی معمولی فراخوان دادیم، مثل دانشجویان تئاتر و رشته‌های دیگر. این بچه‌‌قصه‌ها را دادیم آنها خواندند. دو سه جعبه درست کرده بودیم؛ آنهایی که دورریز است، آنهایی که بد نیست و آنهایی که خوب است. 90 درصد این کار از دورریزها ساخته شد؛ به خاطر اینکه این بخش عاری از کلیشه‌ها بود. من تنها 7 قسمت فرصت داشتم برای اینکه بخش‌هایی از ناگفته‌ها یا کمتر شناخته‌شده‌ها را بگویم. ما در مرحله پژوهش 7، 8 ماه شبانه‌روزی کار کردیم.
ساخت سریال برای تلنگر به مسئولان | من به دنبال این نبودم که این کار را برای یادواره سرداران شهید بسازم. من می‌خواستم سریالی بسازم که بیشتر از اینکه برای مردم باشد برای مسئولان باشد. وقتی این قصه‌ها را می‌خواندم با خودم می‌گفتم، این آدم‌ها برای باور و اعتقادی رفتند که قرار بر انقلاب مستضعفین بود تا کارگران حمایت شوند و فاصله طبقاتی نباشد؛ چطور بعضی از مدیران الان، از عاقبت‌شان نمی‌ترسند یا از اینکه به زندگیشان آسیب برسد؟ این میز روی هزاران جنازه به دست آنها رسیده است. بنابراین برای من اصل این بود که فضا را درآورم و اگر فضا درنمی‌آمد قصه به دردم نمی‌خورد.
نشان ندادن صحنه شهادت | هر شهادتی که در این سریال می‌بینید از نگاه دیگران است. به خاطر اینکه وقتی دوربین به این صحنه نزدیک باشد، غیرواقعی می‌شود. من نمی‌توانم علیه تصویر ذهنی مردم از جنگ عصیان کنم. تصویر ذهنی مردم ایران از جنگ را روایت فتح ساخته است. هر وقت چیزی می‌سازیم که شبیه این نیست تماشاگر پس می‌زند؛ چون شکل تصویر ذهنیش نیست و اگر دکوپاژی غیر از این باشد فکر می‌کند اداست. من همه تلاشم را کردم که تصویرم شبیه لنزهای روایت فتح باشد.
بازسازی زمستان در تابستان | ما زمستان را در تابستان جنوب بازسازی کردیم. قابل تصور نیست؛ سفیدی چشم‌های همه ما زرد شده بود و داشتیم می‌پختیم. یکسری از سکانس‌ها را نگرفتیم و خیلی افسوس می‌خورم، چون امکاناتش را نداشتیم. من اصلاً اعتقادی به جلوه‌های ویژه ندارم، مگر اینکه تزئینی یا از سر ناچاری باشد. کارگردانی مرا پیر می‌کند و بیشتر خودم را یک کارگردان، نویسنده، طراح صحنه، کاریکاتوریست و بعد بازیگر می‌‌دانم. من اصلاً رویای بازیگری نداشتم.
انتخاب بازیگران | فراخوان دادیم. می‌خواستم صورت‌ها، صورت‌های معصوم آن دوره باشند و طبعاً شباهت هم در انتخاب دخیل بود که کارمان را خیلی سخت می‌کرد. بخش عمده‌ای از کار، انتخاب بازیگر است که البته آدم را بیچاره می‌کند.
باج ندادن به مخاطب | مهدی باکری آدم بسیار عجیب‌وغریب و مخلص‌تری از چیزی بود که نشانش دادم؛ اگر بخواهم ایمان را در کسی خلاصه کنم می‌گویم، مهدی باکری. او، حمید و تمام فرمانده‌هایش را از دست داد و تا لحظه آخر هم ماند و هر کاری می‌کنند، برگردد؛ برنمی‌گردد. در ابتدای ساخت سریال، قولی به احسان، پسر حمید باکری دادم و گفتم تاریخ را جعل نمی‌کنم و به مخاطب هم باج نمی‌دهم. چیزی را می‌گویم که باور دارم و دروغ هم نگفتم. شاید همه چیز را نگفتم به خاطر اینکه راه ساختن چنین کارهایی هموار نیست. من راه را برای تک‌چهره‌هایی که مثل من انگیزه دارند، هموارتر می‌کنم. تلاش کردم روح کار را حفظ کنم. در ابتدای سریال دوربین روی دست بیشتر داشتم اما از یک جایی به بعد همه را حذف کردم، چون معتقد بودم که باید مهدی باکری را نشان دهم، نه خودم را به‌عنوان کارگردان. واقعاً نمی‌خواستم چهره‌اش را مخدوش کنم، یا اگر چیزی باشد تطهیرش کنم، یا یک بعد معنوی به او بدهم.
تیزر سریال عاشورا
بیوگرافی بازیگران سریال عاشورا
هادی حجازیفر
هادی حجازی فر متولد 31 خرداد 1355 در شهرستان خوی، هنرپیشه و کارگردان، فارغ التحصیل کارشناسی نمایش عروسکی از دانشکده ی هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. در دوران دانشجویی با بازی در فیلم سینمایی مزرعه پدری ساخته رسول ملاقلی پور سینما را تجربه کرد. فیلم های سینمایی : بی همه چیز، آتابای، دوزیست، منطقه پرواز ممنوع، ماجرای نیمروز: ردخون، ژن خوک، لاتاری، به وقت شام، کاتیوشا، شاه کُش، آستیگمات، دارکوب، آرا، گیلدا، ماجرای نیمروز، نسبت خونی، ایستاده در غبار، مزرعه پدری/ سریال های تلویزیونی : زیرخاکی (فصل اول)، دوپینگ، نفس، کرکره و مجموعه های نمایش خانگی: ممنوعه، پیشگو با پژمان جمشیدی از آثاری هستند که حجازی فر در آن ها نقش آفرینی کرده است. او علاوه بر کارگردانی تئاترهای: ملاقات با بانوی سال خورده، رومئو و ژولیت، جایی دیگر و پرزنت به عنوان طراح در نمایش : پرواز شماره ۷۴۵/ به عنوان تهیه کننده: در تئاتر پروانه الجزایری و تایم لپس/ به عنوان مشاور کارگردان در تئاتر هوس و هفت دقیقه نیز حضور داشته است. موفقیت های ایشان عبارت است از : نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی برای سریال ممنوعه در نوزدهمین جشن حافظ (دنیای تصویر)/ برنده تندیس بهترین بازیگر مرد در هجدهمین جشن سینمایی حافظ (دنیای تصویر) برای فیلم لاتاری/ نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در نوزدهمین دوره جشن بزرگ سینمای ایران برای فیلم ماجرای نیمروز / برنده جایزهٔ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در یازدهمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران برای فیلم ماجرای نیمروز/ نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در سی و پنجمین دوره جشنوارهٔ فیلم فجر برای فیلم ماجرای نیمروز/ نامزد دریافت جایزهٔ بهترین بازیگر نقش اول مرد از سی و سومین جشنوارهٔ بین المللی فیلم کوتاه تهران برای فیلم نسبت خونی/ نامزد دریافت تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد در هجدهمین دوره جشن بزرگ سینمای ایران برای فیلم ایستاده در غبار.
ژیلا شاهی
ژیلا شاهی، بازیگر سینما و تلویزیون اهل ایران است. او در آثاری همچون سریال تلویزیونی هفت خوان تا بهشت و فیلم های سینمایی خاکستر و برف، قصر شیرین، روزهای نارنجی، لرد، روییدن در باد و دلتنگی های عاشقانه حضور داشته است.
وحید آقاپور
وحید آقاپور متولد خرداد ماه 1357 در شهرری، فارغ التحصیل کارشناسی بازیگری از دانشکده هنرهای زیبا،دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش از دانشکده سینما ـ تئاتر ، هنرپیشه، صداپیشه و عروسک گردان است. فعالیت هنری را سال 1376 با نمایش هاپوخان در فرهنگسرای بهمن آغاز کرد. سال 1378 به عنوان عروسک گردان در نمایش خورشید در آتش کار کرد. سال 1384 نمایش دو لقک و نصفی را کارگردانی کرد. سال 1387 با تله فیلم خوشبختی مقابل دوربین رفت. با بازی در فیلم پذیرایی ساده، سینما را تجربه کرد. سریال چک برگشتی نخستین تجربه تلویزیونی او در سال 1390 بود. همسر او مریم داننده نیز بازیگر تئاتر است. وحید آقاپور تاکنون در آثار بسیاری از جمله فیلم های موقعیت مهدی ، تفریق ، گلدن تایم ، اکسیدان ، پذیرایی ساده ، مجموعه های عاشورا ، دل دار ، بانوی سردار ، لحظه گرگ و میش ، شرایط خاص ، مجموعه های نمایش خانگی جوکر ، ممیزی و سقوط حضور داشته است. او سال های 1379 ، 80 و 81 جایزه اول بازیگری مرد از جشنواره دانشگاه تهران را بدست آورد.
